Logo Ogrodu i jego historia

Pierwsze logo Ogrodu powstało w latach siedemdziesiątych XX wieku. Autorem grafiki jest Maria Marczewska, żona Andrzeja Marczewskiego, pełnomocnika dyrektora Bogusława Molskiego do spraw ogrodniczych. Logo z tamtego okresu przedstawia postać opiekującą się rośliną na tle zachodzącego słońca, która okolona jest napisem OGRÓD BOTANICZNY PAN WARSZAWA. Ten pierwszy logotyp jest dość rozbudowany zarówno pod względem formy, jaki i kolorystyki i występuje w różnych wariantach kolorystycznych. Zanim jednak logo to powstało i otrzymało akceptację, poprzedziło je wiele odręcznych i misternych szkiców. Jak wieść niesie, pomysły na znak graficzny rodziły się w głowach wielu ówczesnych pracowników Ogrodu i rękami pani Marii Marczewskiej przelewane zostawały na papier. Do dzisiaj zachowały się odręczne szkice i rysunki autorki. Nie znana jest dokładna data powstania tego logotypu, ale nasi ogrodowi dokumentaliści dokopali się do zdjęcia z 1978 roku, na którym widać, jak I Sekretarz KC PZPR — Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej — Edward Gierek – nosi w klapie swojej marynarki ówczesne logo Ogrodu.

Pierwsza zmiana logotypu dokonała się w latach 90 ubiegłego wieku, kiedy to Ogrodem w Powsinie zarządzał prof. Jerzy Puchalski. Pomysł odświeżenia i unowocześnienia logotypu narodził się z okazji 25-lecia działalności Ogrodu, a zaistnieć ono miało na obchodach jubileuszowych. Nowym logo opatrzone miały być konferencje: „Rośliny a zanieczyszczenie środowiska” oraz „Wykorzystanie roślin i ogrodów botanicznych u progu XXI wieku”. Autorem grafiki jest pan Janusz Golik, który oprócz logotypu jest również twórcą pomnika oraz tablicy poświęconej pamięci prof. Bogusława Molskiego – założyciela i pierwszego dyrektora Ogrodu. Logo z lat 90. składa się z dwóch liter – „O” i „B” (skrót od nazwy Ogród Botaniczny). Litera „O” jest przedłużeniem dolnego brzuszka litery „B” i nie domyka się, aby stworzyć pełny okrąg. Symbolizuje to możliwość wejścia na teren Ogrodu i udostępnienie go dla zwiedzających. Nad literą „B” widnieje kropka symbolizująca kwiat, a po lewej stronie trzonu litery „B” umieszczony jest znak graficzny symbolizujący liść – całość tworzy motyw roślinny. W logotypie zastosowano dwa kolory: żółty i zielony. W roku 1993 logo zostało zgłoszone do Urzędu Patentowego i w 1995 uzyskało status Zastrzeżonego Znaku Towarowego.

Kolejna zmiana dokonała się pod koniec 2017 roku, kiedy Ogród Botaniczny w Powsinie przeszedł pod władanie dra Pawła Kojsa. Powodem do zmiany znaku graficznego była chęć unowocześnienia go, odświeżenia i nadania mu lekkości oraz przede wszystkim dostosowania grafiki do panujących we współczesnym świecie standardów. Autorem aktualnego logotypu jest artystka i graficzka Weronika Julia Ratajska. Nowe logo ma nawiązywać do poprzedniego logotypu — stąd zachowana literka „B” oraz listek. Zamysłem autorki było zharmonizowanie logotypu Ogrodu z logotypem Polskiej Akademii Nauk tak, aby obydwa znaki, które często występują razem, nie odbiegały od siebie stylistycznie. Porzucono zatem okrągłą, zamkniętą formę znaku z lat dziewięćdziesiątych XX w. Wersja z 2017 roku obowiązuje do dzisiaj.

Rok 2024 to rok jubileuszowy. Ogród pod przewodnictwem prof. Arkadiusza Nowaka obchodzi swoje 50 urodziny. Z tej okazji logo Ogrodu przechodzi chwilową zmianę i zyskuje szatę galową. W wersji jubileuszowej logo zostaje wzbogacone o napis: 50 lat. Autorem wersji odświętnej jest wybitny grafik, fotograf i przyjaciel Ogrodu prof. Leszek Szurkowski. Logo rocznicowe obowiązywać będzie przez cały 2024 rok i podobnie jak 25 lat temu logo to pojawi się na materiałach jubileuszowych i rocznicowych oraz towarzyszyć będzie konferencji naukowej, którą zaplanowano na wrzesień tego roku.

Zebrała i spisała: Agnieszka Pfeiffer
Dokumentacja i Archiwum: Anna Gasek i Damian Matynia